Dikkat Bozukluğu Hiperaktivite

Dikkat Bozukluğu Hiperaktivite Nedir ve Nasıl Tanımlanır?

Dikkat Bozukluğu Hiperaktivite (DBH), çocukluk döneminde başlayan, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve impulsivite (dürtüsel davranış) gibi belirtilerle karakterize edilen bir nörolojik bozukluktur. Bu durum, bireyin günlük yaşam aktivitelerinde, sosyal ilişkilerinde ve akademik performansında önemli zorluklara neden olabilir. DBH, genellikle çocukluk döneminde teşhis edilir, ancak belirtiler yetişkinlik döneminde de devam edebilir. Tanı koymak için, bir uzmanın detaylı bir değerlendirme yapması ve bireyin davranışlarını, dikkat seviyesini ve aktivite düzeyini değerlendirmesi gerekir.

Ana Nedenleri Nelerdir?

DBH’nin kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel ve nörolojik faktörlerin bir kombinasyonu olduğuna inanılmaktadır. Genetik faktörler, aile hikayesi olan bireylerde daha yüksek risk taşır. Çevresel faktörler arasında prenatal sigara kullanımı, düşük doğum ağırlığı ve erken doğum gibi faktörler yer alabilir. Nörolojik olarak, DBH’li bireylerde beyin yapı ve fonksiyonunda farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir, özellikle dikkat ve ödül sistemlerinde anormallikler görülmektedir.

Belirtiler ve İşaretler

DBH’nin belirtileri üç ana kategoride toplanabilir: dikkat eksikliği, hiperaktivite ve impulsivite.

• Dikkat Eksikliği: Detaylara dikkat etmekte zorlanma, görevleri tamamlamakta güçlük çekme, eşyaları kaybetme veya unutma.
• Hiperaktivite: Aşırı hareketlilik, yerinde oturamama, koşma veya tırmanma.
• Impulsivite: Düşünmeden hareket etme, sırasını beklememe, başkalarının sözünü kesme.

Bu belirtiler, bireyin yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan şekilde ortaya çıkmalıdır.

Teşhis Süreci ve Yöntemleri

DBH teşhisi koymak için kapsamlı bir değerlendirme yapılır. Bu değerlendirme şunları içerebilir:

• Klinik görüşme: Bireyin ve ailesinin şikayetleri ve geçmişi hakkında detaylı bilgi toplanır.
• Psikolojik testler: Dikkat, hafıza ve öğrenme yeteneklerini değerlendiren testler uygulanır.
• Gözlem: Bireyin davranışları gözlemlenir.
• Diğer sağlık profesyonelleriyle iletişim: Bireyin başka sağlık sorunları olup olmadığı değerlendirilir.

Kimler Risk Altında?

DBH risk altında olan gruplar şunları içerir:

• Ailesinde DBH öyküsü olan çocuklar,
• Düşük riskli gebelik süreci (örneğin; anne karnında sigara dumanına maruz kalma) geçiren çocuklar,
• Prematüre doğan veya düşük doğum ağırlıklı çocuklar,
• Beyin hasarı geçirmiş çocuklar.

İlişkili Diğer Psikolojik Durumlar

DBH’li bireylerde diğer psikolojik sorunların ortaya çıkma olasılığı yüksektir. Bu durumlar şunları içerebilir:

Dikkate Defekt Bozukluğu (DDB): Sadece dikkat eksikliği belirtileri gösteren durum.
Opozisyonel Davranış Bozukluğu: Kronik bir şekilde olumsuz davranışlar sergileme.
Kendine Zarar Verme: Kasten kendine zarar verme davranışları.

Tedavi Yöntemleri ve Çözümler

Davranış Terapisi: Bireyin günlük rutinlerini düzenleme becerilerini geliştirmeye yöneliktir.
İlaç Tedavisi: Dikkat eksikliği veya hiperaktivite belirtilerini kontrol altına almak için kullanılır.
Aile Eğitimi: Aile üyelerine çocuğunuzun durumunu anlamaları için gerekli bilgi verilir.

Günlük Yaşamda Başa Çıkma Stratejileri

Rutin Oluşturma: Günlük rutininizi düzenli hale getirin.
Dikkat Teknikleri Uygulama: Dikkatinizi toplamak için teknikler öğrenin.
Stres Yönetimi: Stresinizi yönetmek için yoga veya meditasyon gibi yöntemlere başvurabilirsiniz.

Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?

Eğer sizde ya da tanıdığınız bir kişide; -Aşırı hareketlilik,-Dikkat dağınıklığı,-Dürtüsel davranışlar görülüyorsa vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurmak gerekir.

sonuç olarak
Dikkat Bozukluğu Hiperaktivite (DBH), etkili bir şekilde yönetilebilen bir durumdur. Doğru tedavi planı ile belirtilerin şiddetini azaltmak mümkündür. Tedavi sürecinde ailelerin desteği büyük önem taşır; bu nedenle ailelerin de sürece dahil edilmesi gerekir. Tedavi seçeneklerinin yanı sıra yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir; düzenli egzersiz yapmak ruh sağlığı üzerinde olumlu etkiler bırakabilir .